het is net of ik de afgelopen dagen een film aan het afspelen ben… waarin o.a. ik een van de hoofdrollen speel… en tis geen leuke film… het is precies dat wat er vorig jaar allemaal gebeurd is.
- 25 dec. 2007; we gaan naar Eindhoven toe om met papa en mama eerste kerstdag door te brengen. Blij dat papa er nog altijd is, maar o zo verdrietig, om te zien hoe vermoeiend het voor hem is, om ook maar eventjes (minuutje of 10) recht op in zijn bed te kunnen zitten. Het is allemaal heel emotioneel, want omdat ze toen ook 37 jaar getrouwd waren geweest hadden we op zijn verzoek 2 mooie foto’s waar Fleur & Stan samen op stonden laten uit vergroten voor in de lijst die in de kamer hing met een foto van een Italiaans (onbekend) gezin er in. Hij was daar zo ontzettend blij mee, maar hij was ook heel erg verdrietig, want hij zou geen andere grotere foto’s meer te zien krijgen van zijn 2 kanjers van kleinkinderen. Hoe we ook probeerden hem te troosten, hij was ontroostbaar… nog erger werd het toen hij zijn laatste kadootjes aan ons gaf… tranen stroomden bij ons allemaal over de wangen, behalve bij Stan, die bleef lachen, maar das logisch want hij was toen nog geen 1,5 jaar oud.
- 26 dec. 2007; ‘s middags gaat de telefoon, eikel van mijn zusje, papa is met spoed opgenomen in het zkh, want hij had het benauwd en was heel erg bang… bang dat ie zou stikken. Op het moment dat ze bellen ligt papa al op de kamer en heeft ie al allerlei onderzoeken achter de rug.
- 27 dec. 2007; ‘s ochtends naar de juwelier, want het armbandje wat Stan gekregen heeft moet de naam in gegraveerd worden. Iedereen afgebeld, want Helmuts verjaardag wordt niet gevierd, want we kunnen ieder moment weggeroepen worden.
- 29 dec. 2007; we gaan naar Eindhoven, maar via de juwelier, want omdat ze vrijdags dicht waren konden we het armbandje zaterdagsochtend pas ophalen… Helmut is met Fleur doorgelopen en ik ben samen met Stan bij de juwelier gaan staan wachten, want ze zouden direct zijn naam en datum er in zetten. Stond daar gewoon te janken in de winkel, maar we hadden om 8.48u wel de trein nog richting lage zwaluwe. In het zkh aangekomen hebben we papa direct het armbandje laten zien… hij huilde… hij vond het zo mooi, maar zou nooit kunnen zien hoe het Stan zou staan, want op dat moment (nu nog) was het veel te groot.
- 1 jan. 2008, we gaan naar Geldrop (waar papa in het zkh ligt) om ze een gelukkige nieuwjaar te wensen… heel raar eigenlijk, want een gelukkig nieuwjaar is het op dat moment absoluut niet. Maar we zijn allemaal blij, dat hij in ieder geval dat gehaald heeft, want dat was zijn 1e doel vanaf 2e kerstdag dat ie opgenomen zou worden… wat was hij blij, dat hij Fleur, Stan en ook Helmut weer zag, terwijl we zaterdags nog geweest waren. Op dat moment krijgt hij ook meer zuurstof dan zaterdags… het is zo pijnlijk je vader daar te zien liggen, met de angst in zijn ogen… maar zijn volgende doel is bekend… 5 jan wil hij halen, want hij wil dan ‘s avonds heel graag (onder begeleiding van verpleging) naar de nieuwjaarsborrel van zijn werk… Dus als we weggaan spreken we af dat we zondags pas weer zouden komen, zodat hij in ieder geval genoeg kracht zou hebben om zaterdags naar die nieuwjaarsborrel te gaan.
- 2 jan. 2008 verloopt eigenlijk heel normaal, maar heb een k*tgevoel … en ja hoor ‘s avonds gaat de telefoon en omdat ik dus geen woord meer wil wisselen met Oscar (vent van mijn zusje) kijk ik eerst op de telefoon welk nummer er weergegeven wordt en ja hoor… hij is het, dus Helmut neemt de telefoon aan en wordt afgesnauwd door Oscar, dat hij mij direct aan de telefoon moet geven, want dat het niet goed gaat met ons pap. Helmut zegt daarop dat als er iets is, Anneke of mijn moeder maar moeten bellen, maar niet hij, want het gaat over ons pap en niet die van hem en dat ie Anneke maar aan de telefoon moet geven, maar die zou niet in de buurt zijn… en gelijk wordt er gezegd, dat ik echt direct moet komen. Helmut over de zeik, want hoe dacht meneer dat ik zo snel in eindhoven zou kunnen zijn… wij hebben toch echt geen privé vliegtuig tot onze beschikking en met het OV is het ook niet zo gemakkelijk om zo snel naar Eindhoven te komen, maar dat ie mijn zusje maar snel moest geven… en wowie, hij krijgt mijn zusje dus aan de telefoon… die verteld Helmut dat ons pap naar ons vraagt… Ik ben ondertussen aan het brainstormen wie ik zou kunnen bellen om te vragen of hij/zij zo gek is om mij ‘eventjes’ naar Eindhoven (Geldrop) te brengen… Gelukkig kan Kirsten (van David) rijden en om 20.30u stap ik het zkh binnen, waar mijn moeder me bij de lift tegemoet komt lopen… Eerst nog ff buiten een sigaretje roken en dan naar ons pap… Anneke en Oscar zijn 10 minuten voordat ik kwam vertrokken, want ze wilden mij niet tegen het lijf lopen… Na ongeveer een uur samen bij papa gezeten te hebben, wil hij even alleen met mij zijn… en eigenlijk wil ik dat ook wel. Dan komt zijn verhaal… hij huilt… hij kan en hij wil niet meer, maar hij kan mijn moeder toch niet alleen laten, hij wil ons niet nog meer ellende bezorgen dan dat hij al gedaan heeft en ergste is nog, hij voelt zich een enorme lafaard omdat hij er een dikke punt achter wil zetten. Het kostte me heel veel pijn en heel veel moeite om hem dat uit zijn hoofd te praten, want ons pap is alles behalve een lafaard. Het is (vind ik) moedig om toe te geven dat hij niet meer kan en ik zeg hem, dat als dit echt is wat hij wil, hij dit gewoon tegen de arts moet vertellen ongeacht wat mijn moeder of mijn zusje ervan vinden. Hij is op dat moment veel belangrijker, zijn gevoelens, zijn gedachtes en vooral zijn angsten…
Het doet echt pijn om je vader te ‘troosten’ en toe te spreken, dat hij zelf zijn keuzes moet maken, dat als hij daar vrede mee heeft, hij dat moet doen, maar het doet nog veel meer pijn om de angst in je vaders ogen te zien of om te zien hoe benauwd hij het op sommige momenten heeft. Heb papa ook moeten zweren dat ik Fleur, Stan & Helmut niet meer mee zou brengen, want hij wilde niet dat zij hem zo zouden zien… dat verdriet wilde hij ze besparen… Heb gezegd hoeveel we van hem houden en dat ik hem altijd heel dankbaar zal blijven voor alles wat hij voor mij gedaan en betekend heeft… voor zijn liefde, raad & advies… En dat ik ervanuit ging dat hij nooit echt weg zou zijn, maar dat hij altijd bij mij zou zijn… Bij de verpleging maken we kenbaar dat we de volgende dag heel graag een gesprek met de arts willen.
Mama is boos… boos op papa dat hij dood wil en boos op mij, dat ik hem daarin ‘aangemoedigd’ heb, maar wat moet ik dan? Net als zij 2 zeggen ‘Nee papa je mag niet dood’… dat kan toch niet… tuurlijk wilde ik hem niet dood hebben, zou ik hem nu nog hier willen hebben (jullie weten dat als geen ander), maar zij … zij waren boos, dat ik hem zo heb toegesproken.
Eenmaal thuis kreeg ik weer op mijn donder, dat ik die woorden uitgesproken had, maar heb mama gezegd, dat het zo echt beter was voor papa, dan dat hij stikkend zou sterven of met de angst dat hij zou stikken en na veel vijven en zessen kreeg ik dan toch gelijk… en prompt gaat ze over op het volgende onderwerp… de teksten voor de kaart en voor het prentje… Zij vond dat ik dat met haar moest bedenken, want Anneke (en die eikel) hadden een paar maanden eerder erbij gezeten toen ze van Yarden kwamen om voor papa én mama alles te regelen… En hoe kan het ook anders, er waren er 2 niet eens met de tekst ‘opa pietje’, maar voor Fleur was het ‘opa pietje’ en dat is het nog steeds… dat kon niet in de kaart, maar voor de mensen die ik graag op de hoogte wilde stellen als het eenmaal zover was is het ook altijd ‘opa pietje’ geweest, want iedereen die Fleur kent, zegt ‘opa pietje’… Dit konden ze dus ook niet winnen… nadat mama helemaal tevreden was met de tekst zijn we naar bed gegaan. - 3 jan. 2008; zodra ik uit bed kom bel ik als eerste Helmut op, die niet is wezen werken, maar zijn baas gebeld heeft, dat ie voorlopig toch niet kwam ivm het op sterven liggen van ons pap. Samen met Fleur & Stan zou hij hierheen komen, de sleutel zou bij de overburen liggen en mooiste is nog, dat Helmut deze ook direct kreeg toen hij aankwam (Oscar kreeg de sleutel nooit van hun, die moest altijd wachten tot mama thuis kwam). Wij zaten op het moment dat zij aankwamen in het zkh te wachten tot de arts zou komen voor het aangevraagde gesprek. Hij vroeg of wij wel wisten wat dat zou betekenen, als ons pap echt niet meer van mening zou veranderen… dat hoefde ie ook niet, hij wist dat zijn einde naderde en wilde gewoon direct ‘een spuit’ zoals hij het op dat moment zei (moet hem nageven tot op het laatst haalde hij grappen en grollen uit). Maar euthenasie ging niet, dan zou er ongeveer nog een week overheen gaan, want dat moet aangevraagd worden, maar er was nog een optie… Morfine… hier zou hij dan aan aangesloten worden, rustiger van worden en op den duur in slaap vallen… hij zou misschien nog wakker worden, maar die kans was echt heel klein… Tja, dat wilde papa dan wel, want als ie die angst maar niet had te stikken… Na dit gesprek zijn we in een bistro wat gaan eten… al kon ik geen hap door mijn keel krijgen… Weer terug naar het zkh en bij papa gezeten, kregen te horen dat mijn oom en tante geweest waren en dat hij tegen hen gezegd had ‘vanavond ga ik dood, krijg ik een spuit’ … niet iets wat je wilt horen natuurlijk, maar papa zelf moest er enorm om lachen ‘je had die gezichten moeten zien, ze hoeven toch niet te weten wat er precies gaat gebeuren’. Omdat er op dat moment alweer wat tijd verstreken is, gaan we in het restaurant wat zitten eten, dwz mama en anneke, ikke niet, ik wilde pas eten als we thuis waren… Als zij klaar zijn, gaan we terug naar boven en wil mama nog even alleen zijn met papa, dan komt ze mij en mijn zusje halen, dat wij nog even bij papa kunnen komen voordat ze hem aan de morfine aansluiten en dan zegt mijn zusje in ene ‘kom we gaan’ en ik flip… ik wil ook nog even alleen zijn met papa, dat kon jij vanmiddag ook… jij hebt een heel uur met papa alleen gezeten, mag ik dat dan niet?? Dus ik stuur dr weg en zeg dat ik ook met hem alleen wil zijn. Tranen … bij papa en bij mij… maar ook een schittering in zijn ogen ‘dank je wel, dat je voor mij opkwam’, tja, dat heeft hij al die jaren gedaan, dus logisch dat ik voor hem opkwam. Dan krijgt hij het benauwd… zucht even heel diep en hij wil gaan slapen… Ik kijk hem recht in de ogen aan en zeg ‘pap, je zult wel heel raar staan te kijken, maar ik neem geen afscheid van je’ en hij kijkt dus echt verbaasd… ‘ik weet, pap, dat jij daar niet in gelooft, maar ik ben er van overtuigd dat we elkaar straks weer zien… daar aan de andere kant van de regenboog!!! Ik hou van je, de kinderen houden van je (papa begint te huilen en zegt ‘fleur stan helmut’), Helmut houdt van je, we gaan je heel erg missen, maar we weten allemaal (Stan vertellen we het wel als hij wat groter is) dat dit voor jou gewoon het beste is… Ik hoop dat je de rust vindt, die je zoekt!’ Ik doe mijn gezicht af en loop naar buiten… haal mijn moeder en mijn zusje en niet veel later komt de verpleger, die vraagt of wij er bij willen blijven als hij papa aan de morfine aansluit… Mijn moeder en ik gaan naar buiten, maar mijn zusje blijft erbij… Wanneer hij aangesloten is, gaan we terug naar de kamer en met z’n 3en blijven we bij hem tot hij rustig in slaap valt. Mijn zusje brengt mij en mijn moeder naar huis, waar Helmut en de kinderen op ons zitten te wachten. Mijn moeder had al gegeten, maar gaf mij en Helmut geld om friet of zo te gaan halen voor ons, Fleur & Stan… In de tijd dat wij naar de friettent zijn, wordt mijn moeder gebeld door de verpleging, dat papa heel onrustig is en dat ze de morfine verdubbeld hebben (‘k weet zo snel niet meer o
Fleur was heel verdrietig toen ik haar moest vertellen dat opa haar niet meer wilde zien, dat snapte ze niet, want zij was toch opa’s Kuzemuus en Stan was toch zijn kanjer, hoe kan het dan zo zijn dat hij hen niet meer wilde zien… dat doet zo’n pijn, om het verdriet in je kinds ogen te zien.
